Australia – do 2 milionów chorych na astmę, 25% dzieci, 15% nastolatków i 10% dorosłych.

Nowa Zelandia – 700,000 tyś ludzi, prawie 20% mieszkańców tego kraju.

USA 16 milionów ludzi, Wielka Brytania 3 miliony.

Na Świecie na astmę choruje ponad 235 mln osób, w Polsce ok. 4 mln.

Częściej na astmę zapadają chłopcy i mniej więcej jedno dziecko na cztery ma ją w jakimś stadium rozwoju.

Blisko połowa dzieci cierpiących na łagodną formę astmy wyzdrowieje, „wyrośnie z tego” będąc nastolatkami. Pozostali będą musieli zmagać się z tą chorobą.

Astma negatywnie wpłynie na odczuwanie radości z życia, wykształcenie, zainteresowania, możliwość uprawiania sportu, powodzenie.

Dwudziestowieczna medycyna nie do końca radzi sobie z tą chorobą, jeśli przy kolejnym ataku astmy zaleca się przyjmowanie zwiększonej dawki leku.

Naprzeciw całej sytuacji wychodzi FENOMENALNA METODA Profesora
Konstantina Pawłowicza Butejko, opracowana w latach 50.

Profesor Butejko był specjalistą w dziedzinie diagnozowania chorób układu oddechowego, jego metodę uznano w Rosji za przełom w leczeniu astmy.

Dr Paul J. Ameisen mając dostęp do 8000 badań z kliniki w Sydney, śmiało potwierdza korzyści płynące z tej łagodnej i naturalnej metody.

Przez 6 lat leczył ludzi z astmy, używając tej metody i śmiało stwierdza iż wyniki i efekty są zadziwiające.

Pokazuje to, że sposób w jaki oddychamy ma bezpośredni wpływ na stan naszego zdrowia.

TEORIA METODY BUTEJKI

Przyczyną astmy jest nawykowa i ukryta, przesadna intensywność oddychania. Pobieranie zbyt dużej ilości powietrza podczas oddychania.

Leczenie polega na doprowadzeniu oddechu do normalnego poziomu.

Eliminujemy przesadne oddychanie czyli hiperwentylację.

Ograniczamy w ten sposób działanie mechanizmów obronnych organizmu takich jak : spazmatyczny skurcz dróg oddechowych, produkcja śluzu w klatce piersiowej, nosie, gardle i uszach oraz stan zapalny ścianek oskrzeli.

Metoda Butejki polega na nauczeniu chorej osoby aby ta świadomie kontrolowała ilość powietrza którą wdycha dzięki czemu następuję ograniczenie ataków astmy, za tym idzie ograniczenie zażywanych leków a nawet ich zaniechanie.

W Rosji kiedy zauważono znaczną poprawę zdrowia u 100,000 pacjentów dzięki tej metodzie, została ona oficjalnie uznana przez rząd.

Badania przeprowadzone w szpitalu Mater w Brisbane, pokazały że zmniejszenie objętości oddechowej u dorosłych astmatyków z 14 L / 1min do 9,6 L/min pozwoliło zredukować objawy choroby o 70 %, potrzebę stosowania leków doraźnie o 90%, zapobiegawczo 50 %

Odkryto również związek pomiędzy zmniejszeniem objętości wdychanego powietrza a rozwojem astmy. Jeśli objętość oddechowa badanych osób zbliżała się do prawidłowych wartości można było zauważyć zmniejszenie objawów takich jak : kaszel, świszczący oddech, ucisk w klatce piersiowej, duszność.

W grupie kontrolnej, która nie stosowała metody Butejko lecz metody opracowane przez personel medyczny, nie wykryto żadnej poprawy.

Odkrycie tej metody stanowi przełom w medycynie XX w.

ROLA DWUTLENKU WĘGLA

Każda komórka w naszym ciele potrzebuję odpowiedniego stężenia co2 a mianowicie 7% dla każdej komórki.

W przypadku normalnej prędkości i objętości oddychania 10-12 oddechów/1min. Wydech i wdech mieści się w granicach normy 5-6 L tlenu/1min. Wtedy w płucach znajduję się ok. 6,5% co2 i pozostaje w równowadze z życiodajnym tlenem. (szerzej o co2)

HIPERWENTYLACJA

Czynnikiem, który wpływa niekorzystanie na proces oddychania jest hiperwentylacja, która dłuższym czasie przeradza się w (chroniczną hiperwentylację). Wdychanie zbyt dużej ilości powietrza, tym samym zbyt duże wydychanie co2. Przekłada się to na zdolność uwalniania tlenu z krwi.

Tkanki cierpią z powodu głodu tlenu i oczywiście w takim stanie nie mogą być zdrowe. Występuję podrażnienie mięśni gładkich w ściankach naczyń krwionośnych oraz dróg oddechowych a to powoduje ich obkurczanie.

Mięśnie gładkie znajdują się w drogach oddechowych, ściankach naczyń krwionośnych, oplatają część ścianek jelit, arterie oraz żyły.

Długość całego układu krwionośnego to 95 tyś km – 2 x tyle co obwód kuli ziemskiej. Ta informacja uświadamia nas jak ogromny wpływ na nasz organizm ma usprawnienie mechanizmów oddechowych.

Jeśli płuca są nadmiernie wentylowane, podatne są bardzie na choroby odwirusowe, alergie.

Oddech normalny 3-6 l na minutę. – zdrowy poziom co2 – 6,5% w pęcherzykach płócnych

Oddech skrycie przesadny 5-10l /min – powolny rozwój trudno zauważalnych stanów chorobowych, choroba rozwijająca się przez wiele lat

Oddech przesadny 10-20l/min – stan zwany atakiem astmy, dorosły pacjent doświadczający hiperwentylacji, objawy podobne do astmy

Ostry oddech przesadny 20-30l/min – poziom oddechu, kiedy pacjent cierpi na napadowe stany lękowe

Nadmierne przewentylowanie prowadzi do : skurczów przewodów oddechowych, skurczu sercowych naczyń krwionośnych oraz podwyższone ciśnienie.

Nic nie robienie w kierunku skorygowania oddechu , prowadzi do pogłębiania takich schorzeń jak astma, sklerozy, stwardnienie naczyń krwionośnych i płuc, uszkodzenia mięśnia sercowego(zawał) i wylew.

Zdaniem Profesora Butejko nadmierne oddychanie jest przyczyną ok. 150 chorób.

Przy chronicznej hiperwentylacji, organizm użyje systemu obronnego żeby przywrócić normalny poziom dwutlenku węgla, objawy tego działania :

Skórcz pęcherzyków i dróg oddechowych

Zwiększone wydzielanie śluzu

Obrzęk tkanki śluzowej i przewodów płucnych

Wzrost produkcji cholesterolu w wątrobie.


W celu uniknięcia stanu chorobowego, u osób które hiperwentylują obowiązkiem jest nauczenie się oddychania mniejszą ilością powietrza.

Oddychania płycej, mniejszą objętością tlenu. Szczególnie astmatycy.

Przede wszystkim trzeba uświadomić sobie jakie czynniki sprawiły proces przewentylowania płóc min:

Przekonanie, że głebokie oddychanie jest prawidłowe i jest czynnikiem wspierającym nasze zdrowie – Zdrowe i sprawne ciało oddycha powoli i dosyć płytko. Najlepszym sportem dla astmatyków jest pływanie, związane jest to ze wstrzymywaniem oddechu podczas pływania.

Stres – zbyt pozytywne i negatywne emocje – zbytnia ekscytacja i depresja wywołują duży stres a to przyśpiesza oddech.

Obżarstwo – za dużo jedzenia, organizm jest obciążony trawieniem co powoduje wzmożenie oddychania. Aby zmniejszyć hiperwentylację należy jeść więcej produktów roślinnych niż zwierzęcych.

Brak systematycznych ćwiczeń – ćwiczenia fizyczne powodują uwalnianie co2 z komórek oraz podniesienie jego poziomu w płucach. Podczas treningu wchodzimy w głębsze oddychanie a to wywołuje krótkotrwały spadek co2, ale długotrwałym skutkiem jest zwiększenie sprawności fizycznej oraz poziomu co2 w płucach co przekłada się na lepsze odżywienie wszystkich komorek ciała a to przekłada się na lepszą wydolność tlenową.

NADMIAR SNU – powinno się spać, z zamkniętymi ustami, oddychając przez nos, na lewym boku, ok 6-7,30 . Zbyt długie leżenie na plecach zwiększa hiperwentylację.

DUSZNA, GORĄCA ATMOSFERA – Niskie temperatury powodują płytszy oddech. Zwróć uwagę jak oddychasz w saunie, pocenie powoduje odtrucie ciała ale wtedy mamy zwiększony oddech.

LEKI stosowane przy astmie powodujące rozszerzenie oskrzeli – przynoszą krótkotrwałą ulgę, pomagają na 4-12 godzin lecz astmatyk ma przewentylowane płuca i tak długi czas na obniżonym poziomie dwutlenku węgla prowadzi do kolejnego skurczu dróg oddechowych i pojawia się konieczność podania kolejnej dawki leku – to błędne koło.

NADMIERNA AKTYWNOŚĆ SEKSUALNA – prowadzi do hiperwentylacji, gdy staje się nadmierna, przewentylowanie płuc staje się problemem, poniewaz prowadzi to do obniżenia poziomu co2

PAPIEROSY i SKAŻENIE ŚRODOWISKA – zadymione pomieszczenia i środowisko ma charakter alergiczny i toksyczny. Organizm odbiera wtedy sygnały, że brak odpowiedniej ilości powietrza i zaczyna intensywniej oddychać, głównie mocno reagują astmatycy – oddychają za dużo.
ALKOHOL I ŚRODKI ODURZAJĄCE – wszelkie używki wprawiają organizm w tryb stresowy za sprawą swojej toksycznośći, prowadzi to, do hiperwentylacji płuc.

ALKOHOL I ŚRODKI ODURZAJĄCE – wszelkie używki wprawiają organizm w tryb stresowy za sprawą swojej toksycznośći, prowadzi to, do hiperwentylacji płuc.

FIZJOLOGIA ODDECHU

Wszyscy wiedzą, że oddech to witalność naszego organizmu.

Bez jedzenia wytrzymamy kilka tygodni, bez wody kilka dni a bez tlenu kilka minut i.. dead.

W normalnym trybie oddychamy 20 tyś – 30 tysięcy oddechów na dobę.

Ile tych oddechów jest świadomych ?

Jak już pisałem powyżej, stężenie co2 w płucach jest 6,5% , jeśli ten poziom spada z jakichkolwiek powodów, następuję odkwaszanie organizmu w postaci oddechowej alkalozy. W ekstremalnych przypadkach, kiedy poziom co2 spadnie do 3% stężenia w płucach – podnosząc pH do 8 – organizm umiera..

Kiedy spada poziom co2, również spada jego poziom we krwi. Nerki wtedy próbują zbuforować, poprawić ten stan szukając równowagi. Na jakiś czas pozwala to skompensować brak co2 ale powoduje to szereg działań, które pogarszają skuteczność działania witamin i enzymów, co przekłada się na zaburzone funkcjonowanie systemów, które zarządzają naszą energetyką oraz siłami życiowymi.

Molekuły powietrza znajdujące się w płucach, poprzez pęcherzyki, przenikają do krwi, a ta roznosi je po całym organizmie i zasila tkanki.

Tlen przykleja się do hemoglobiny i jeśli jest za mało co2, wiązanie chemiczne jest zbyt mocne aby ten mógł się oddzielić, w rezultacie tkanki dostają niewystarczającą ilość tlenu i odczuwają głód tlenowy. Ten stan nosi nazwę hipoksji.

Jednym z rodzajów głodujących tkanek są nasze mięśnie, których mamy 3 rodzaje :

M. Proste np. triceps, biceps

M. Gładkie (otaczają oskrzela, oskrzeliki, przewody oddechowe, naczynia krwionośne, tętnice, żyły oraz są częścią ścianek jelit. Prosty wniosek jest taki, że odgrywają one dużą rolę w astmie.

Mięśnie serca – specjalne komórki mięśniowe, które mają zdolność samodzielnego kurczenia się.

Tkanki doznające głodu tlenowego nie mogą być zdrowe. Są w stanie podrażnienia, a mięsień gładki reaguję skurczem.

Do lamusa przechodzi przekonanie, że głębszym, większym oddechem jesteś w stanie dotlenić się “bardziej”. Wręcz odwrotnie i o to właśnie chodzi w metodzie dr Butejko – żeby oddychać mniej, optymalnie, spokojnie, naturalnie, po cichutku, po malutku.

Efekt bohra to mechanizm uwalniania tlenu z krwi, jeśli jest za małe stężenie co2, tlen ciężej uwalniał będzie się od hemoglobiny. Jeśli odwrócimy ten efekt i poprzez spokojne, powolne, płytkie oddechy przywrócimy prawidłowy poziom co2. Usprawnimy ten mechanizm i wszystko wróci do normy.

To wszystko będzie miało wpływ na nasze witalne organy a przede wszystkim mózg.

Przy spadku poziomu co2 w płucach, mózg a dokładnie w nim znajdujący się ośrodek oddychania wprowadzi stan “pobudzonego oddychania” Stan ten powoduje większą hiperwentylację ponieważ organizm chce oddychać więcej czując niedotlenienie. Powoduje to pogłębienie oddechu u osoby która i tak już oddycha za dużo. Jest to błędne nie kończące się koło, które prowadzi do jeszcze większego pozbywania się co2 z organizmu.

Należy wtedy oddychać płycej i wyrównać poziom co2 w płucach właśnie poprzez ćwiczenia oddechowe.

Warto zauważyć, że niewielu ekspertów z dziedziny medycyny przywiązuję wagę do płytkiego oddychania.

Z drugiej strony kultury wschodnie od wieków podkreślają korzyści jakie można uzyskać kiedy opanujemy nadmierne oddychanie oraz odzyskamy kontrolę nad oddechem.

Możemy to zrobić dzięki programowi ćwiczeń ciała i umysłu z takich praktyk jak : medytacja, joga(oddychanie pranajama), taiChi, ChiGong, metoda Butejko, Tlenowa Przewaga.

CEL METODY BUTEJKO

Zmniejszenie objętości wdychanego powietrza.

Najczęściej hiperwentylacja jest ukryta – nie jesteśmy tego świadomi, że pobieramy za dużo tlenu i wydychamy zbyt dużo co2.

Dorosła osoba z astmą wdycha 5-10 L tlenu /min. Gdy czuje się “dobrze”. W czasie ataku astmy objętość ta zwiększa się na 10-20L/min. Cel jest prosty – poprzez ćwiczenia oddechowe, doprowadzić objętość wdychanego powietrza na 4-5 L/min.

ĆWICZENIA ODDECHOWE

Wystarczy 5-10 sesji oddechowych po 1-2 h aby pacjent przekonał się, że samopoczucie i stan zdrowia ulega poprawie. Na rok hiperwentylowania przypada 1 miesiąc codziennej praktyki zmniejszającej objętość oddechową.

Najważniejsza jest normalizacja oddechu.

podczas nauki zaleca się :

Oddychanie przez nos, w celu zmniejszenia nadmiernej wentylacji płuc.

Mouthtaping – zaklejanie ust taśmą na noc (jeśli nie ma problemów z nosem, nieżyt, katar) stopniowe przyzwyczajanie się, 30 minut, 1h, 2 i w końcu cała noc.

Spanie na lewym boku, unikanie spania na wznak.

Zwiększanie wyniku w testach oddechowych tj. pauza kontrolna oraz pauza maksymalna.

PAUZA KONTROLNA (PK)

Czas obejmujący okres wydechu i powstrzymania się od wdechu do wystąpienia pierwszych objawów dyskomfortu. Po wykonaniu PK osoba oddycha dalej normalnie, lecz płytko przez nos. Większość ludzi osiąga od 10 do 20 s, znajdą się tacy co wytrzymają 40s ale są też takie osoby, który, ciężko będzie wytrzymać 1s. Celem jest osiągnięcie jak najdłuższego czasu, powstrzymywania się od oddechu – w stanie po lekkim wydechu do pierwszych oznak dyskomfortu. Czas od 40 do 50 s oznacza sukces.

Jeśli mamy wynik 15 – oznacza to, że wdychana jest objętość powietrza, która wystarczyłaby dla czworga ludzi.

30s to objętość dla 2 ludzi

40-60s osoba wdycha i wydycha odpowiednią ilość powietrza, tyle ile na daną chwilę potrzebuję.

PAUZA MAKSYMALNA

Jest to czas mierzony po WYDECHU, zadaniem jest jak najdłuższe wytrzymanie na bezdechu, w tym przypadku używane są ćwiczenia, które odciągają uwagę, żeby świadomie wydłużać pauzę.

Dzięki odpowiednim ćwiczeniom, niektórym udaję się wydłużyć bezdech nawet do 2-3 minut.

Jeśli chcemy świadomie pracować nad poprawą swojego stanu zdrowia poprzez ćwiczenia oddechowe, powinien zostać wprowadzony reżim treningowy oraz przestrzeganie podstawowych zasad :

1. Oddychanie nosem w ciągu dnia
2. Mouthtaping – zaklejanie ust taśmą na noc (stopniowo)
3. Spanie na lewym boku
4. Zwiększanie długości pauzy kontrolnej oraz maksymalnej (ćw.oddechowe)

Najważniejsze jest wykonywanie ćwiczeń oddechowych – 2 razy dziennie po 20 minut

Osoby, które cierpią na łagodną astmę czasami już po 2 miesiącach, zaprzestają ćwiczeń ponieważ widzą zadowalające efekty. Jeśli hiperwentylacja ustała.

W celu wydłużenia pauzy maksymalnej – pacjent w pozycji siedzącej, po wydechu zaciska nos i usta, od momentu wystąpienia dyskomfortu – wykonuję ćwiczenia odciągające uwagę:

1. Obroty ciała – nos zaciśnięty – poruszanie tułowiem, obracanie ciałem na boki, opuszczanie głowy w kierunku kolan, bujanie się przód, tył.

2. Ćwiczenia ruchowe, jeśli ćw. w pozycji siedzącej nie odwracają uwagi pacjęta, powinien wstać i chodzić po pokoju z zaciśniętym nosem,

3. Oddychanie nosem – odzyskiwanie równowagi płytkiego oddechu, po 2-3 minutach odpoczynku, wykonywana jest pauza kontrolna.
3

4. Zabawy – chodzenie i liczenie kroków, przysiady, podskoki, wszystko z zacisnietym nosem na bezdechu. Pobijanie swoich wyników.

Pauza maksymalna może zostać, tymi sposobami wydłużona do imponującej długości lecz miarą sukcesu jest wydłużający się czas PAUZY KONTROLNEJ.

Jeśli pacjent nie zauważa dyskomfortu na bezdechu w ciągu 30-40-50 s może być pewny, że jego kłopoty z oddychaniem ulegają znacznej poprawie i nadmierna wentylacja płuc ostała skorygowana, poziom co2 unormowany.

Jeśli pojawia się wrażenie, że zbliża się atak astmy, spróbuj wykonać jedną pauzę maksymalną, pozniej 3 minuty płytkiego oddychania po tym kolejna pauza maksymalna. Jesli nie ma ulgi aplikujesz jedną dawkę środka rozszerzającego przewody oddechowe i jeśli zajdzie potrzeba jeszcze jedno po 5 minutach.

Typowa sesja ćwiczeń metody BUTEJKO

1. Sprawdzenie pulsu.
2. Pauza kontrolna.
3. Trzy minuty płytkiego oddechu.
4. Pauza maksymalna.
5. Trzy minuty płytkiego oddechu.
6. Pauza kontrolna.
7. Trzy minuty płytkiego oddechu.
8. Pauza kontrolna.
9. Trzy minuty płytkiego oddechu.
10. Pauza maksymalna.
11. Trzy minuty płytkiego oddechu.
12. Pauza kontrolna.
13. Trzy minuty płytkiego oddechu.
14. Powtórne sprawdzenie pulsu.

Czas trwania ćwiczeń METODY

W łagodnych przypadkach astmy – jeśli pacjent nauczył się ćwiczeń i ćwiczył prawidłowo, czyli zlikwidował nadmierną wentylację płuc, rzadko występuję konieczność zażywania środków rozszerzających, podobnie jak i ćwiczeń oddechowych.

Umiarkowane przypadki astmy – częste nawroty astmy lub ciągła łagodna astma, pacjenci zażywający dosyć często środków rozszerzających drogi oddechowe, inhalator oraz steroidy – od 2 do 4 razy dziennie po 20 minut.

Ostre przypadki astmy – zazwyczaj podawane są dwa rodzaje leków – środki rozszerzające drogi oddechowe, inhalacje steroidowe, środki tj. methotrexate. Pacjenci Ci potrzebują częstych wizyt w szpitalu. Ci którzy narażeni są na częste ataki, muszą czasami przebywać dość długo w szpitalu. Powinni ćwiczyć od 3 do 5 razy dziennie przez 20-30 minut za każdym razem. Po pewnym czasie kiedy widać poprawę można ograniczyć do 2 sesji dziennie. w Celu osiągnięcia dobrych efektów pacjenci z ciężką astmą powinni ćwiczyć od 3 do 12 msc.

Celem tego artykułu jest zapoznanie czytelnika z metodą Butejki.

Artykuł nie jest instruktarzem, stosowania tej metody.

Ćwiczenia należy uczyć się pod okiem eksperta.